وگان همان رژیم غذایی وجترین (Vegetarian diet) نبوده و دارای یکسری تفاوت‌ها با یکدیگر هستند. در واقع پیروان این دو نوع رژیم غذایی به‌صورت کامل یا نسبی از مصرف گوشت و فرآورده‌های دامی به‌شدت منع شده‌اند. این نوع رژیم‌های غذایی از گذشته در برخی مناطق جهان همچون چین و هندوستان وجود داشته‌اند، اما امروزه توانسته‌اند طرف‌داران بسیاری را در دنیای مدرن به خود اختصاص دهند.
رژیم وگان (Vegan Diet) در رده ۱۰ رژیم برتر کاهش وزن قرار دارد. ازآنجاکه امروزه افراد تمایل بسیاری به رژیم‌های گیاهخواری دارند، ازاین‌رو شناخت تفاوت وگان و وجترین برای انتخاب درست لازم و ضروری است. استفاده از این دو نوع رژیم تأثیر فوق‌العاده‌ای را بر روی سلامتی افراد دارد.
آشنایی هر چه بیشتر با رژیم غذایی گیاه خواری
قبل از بررسی تفاوت وگان و وجترین بهتر است ابتدا نگاهی مختصر بر این دو رژیم غذایی داشته باشید. این دو نوع رژیم با وجود تفاوت هایی که با یکدیگر دارند دارای تاثیرات بسیار مثبتی بر روی سلامتی افراد هستند.
در ابتدا با رژیم غذایی وجترین یا گیاه خواری آشنا خواهیم شد. گیاه خواری زیر مجموعه های متعددی را شامل می شود که هر کدام از آنها از یکسری اصول خاص در تغذیه پیروی می کنند. افراد مطابق با نوع رژیم انتخابی مجاز به مصرف مواد غذایی خاصی هستند. گیاه خواری به نوعی یک اصطلاح عمومی برای وگانیسم به شمار می آید. وجترین ها در برنامه غذایی خود به هیچ وجه از محصولات گوشتی حاصل از کشتار حیوانات استفاده نمی کنند.
پیروان این سبک زندگی از خوردن انواع گوشت های سفید همچون گوشت بوقلمون، مرغ و اردک خودداری می کنند. همچنین انواع گوشت‌های قرمز همچون گوشت گاو، گوسفند و خوک در این برنامه غذایی جایی برای مصرف ندارند. وجترین ها مجاز به استفاده از محصولات دریایی همچون میگو، ماهی و صدف خوراکی نیستند. حشرات خوراکی و چربی ها و پروتئین های استخراج شده از بدن حیوانات نیز از دیگر خوراکی های ممنوع شده در این نوع رژیم غذایی محسوب می شوند.
وجترین ها در برنامه غذایی خود از محصولاتی همچون تخم مرغ، عسل، ماست، پنیر و شیر می توانند استفاده کنند. وجترین ها غذاهای خود را معمولا به صورت پخته یا خام مصرف می کنند. در برنامه غذایی این افراد دانه های خوراکی، سبزیجات، انواع میوه ها، روغن های گیاهی و آجیل ها به خوبی گنجانده شده است.
آشنایی با وگانیسم یا گیاهخواری مطلق
در ادامه با رژیم غذایی گیاهخواری مطلق آشنا خواهیم شد. در برنامه غذایی گیاهخواران مطلق یا وگان‌ها هیچ‌گونه محصول جانوری وجود ندارد. وگان‌ها مجازند تنها از روغن‌های گیاهی، دانه‌های خوراکی، سبزیجات، میوه‌ها و آجیل‌ها استفاده نمایند. گیاه‌خورهای مطلق در مورد کالای مصرفی خود نیز از این قانون به‌خوبی تبعیت می‌کنند. به‌گونه‌ای که آنها از مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی همچون شمع‌ها، صابون‌ها و دیگر محصولاتی که حاوی چربی هستند، امتناع می‌کنند. این افراد از کالاهای پشمی شامل پتوهای پشمی، زیراندازها و انواع لباس‌ها به‌هیچ‌وجه استفاده نمی‌کنند.
افراد دنبال‌کننده این نوع رژیم مجاز به استفاده از کالاهای تولید شده از عاج، مو، استخوان و ناخن حیوانات نیستند. از دیگر ممنوعات وگان‌ها کالاهای ابریشم و چرمی است. عسل و موم نیز از دیگر ممنوعات وگان‌ها است. در واقع این افراد مجاز به استفاده از عسل و موم نیستند. گیاهخواران مطلق دارای دسته‌های گوناگون خام‌خوارها و میوه‌خوارها هستند. خام‌خوارها اغلب غذاهای فراوری نشده، نپخته و ارگانیک را مصرف می‌کنند.
میوه‌خوارها نیز در برنامه غذایی خود تنها از میوه‌ها استفاده می‌نمایند. منابع غذایی مورداستفاده در رژیم غذایی گیاهخواری مطلق سرشار از ویتامین ث، چربی‌های سالم، اسیدهای چرب امگا ۶، پروتئین‌های سالم، ویتامین ای، کربوهیدرات‌های پیچیده، انواع آنتی‌اکسیدان‌ها و منیزیم است.
گیاه‌خوارهای مطلق آیا در برنامه غذایی خود پروتئین مصرف می‌کنند؟
بهتر است بدانید مصرف غذاهای وگان بهترین گزینه برای کسانی است که باید میزان کلسترول، چربی، کالری، سدیم و پروتئین کمتری را در برنامه غذایی خود مصرف کنند. یکی از دغدغه‌های افراد نگرانی آنها دررابطه‌با تأمین پروتئین موردنیاز بدن است. گیاه‌خوارهای مطلق برای بر طرف ساختن این نیاز اساسی بدن می‌توانند از پروتئین‌های وگان استفاده نمایند. مخلوط سویا، برنج قهوه‌ای، شاهدانه و نخود یکی از رایج‌ترین منابع پروتئین گیاهی به شمار می‌آید. همچنین افراد دنبال‌کننده این نوع رژیم غذایی با مصرف لبنیات وگان که شامل پنیر و شیر پروتئینی وگان است می‌توانند مواد موردنیاز بدن خود را تأمین کنند.
نگاهی بر تفاوت وگان و وجترین
تفاوت وگان و وجترین ناشی از غذاهای مجاز در این دو نوع رژیم است. وگان حالت سخت‌تری از وجترین به شمار می‌آید. رژیم گیاهخواری مطلق نسخه‌ای بالاتر از گیاهخواری است. در رژیم گیاهخواری مطلق افراد به‌هیچ‌وجه از محصولات حیوانی مصرف و خرید نمی‌کنند.
رژیم گیاهخواری مطلق یک اصل است که در آن افراد برای اهداف خود حق ندارد از موجودات استفاده نمایند. یک فرقه مذهبی پشت وگان‌ها وجود دارد، چرا که افراد دنبال‌کننده این رژیم به دلایل اخلاقی به شرایط خاصی پایبند هستند. گیاهخواری تنها کشتار مستقیم را به حداقل می‌رساند، درحالی‌که گیاهخواری مطلق به‌صورت کامل بهره‌برداری از حیوانات را به کمترین مقدار خود می‌رساند.
هدف رژیم غذایی وجترین
وگان‌ها با انتخاب این رژیم سعی دارند استثمار تمام حیوانات را به حداقل مطلق برسانند. در رژیم غذایی وجترین هدف کاهش خشونت مستقیم بر روی حیوانات است. از دیگر تفاوت‌های بین این دو رژیم این است که وجترین ها مجازند از تخم‌مرغ و محصولات لبنی استفاده نمایند، اما در مقابل وگان‌ها از مصرف تمامی محصولات حیوانی منع شده‌اند.
بهتر است بدانید وجترین نوعی رژیم غذایی می‌باشد و این در حالی است که وگان نوعی از سبک زندگی محسوب می‌شود. وگان‌ها مصرف همه فرآورده‌های حیوانی همچون شیر، گوشت، پوست و پشم حیوانات را ممنوع می‌دانند. افراد در رژیم غذایی وگانیسم از غذاهای مشتق شده از حیوانات، تخم‌مرغ و عسل به‌هیچ‌وجه استفاده نمی‌کنند. این در حالی است که در رژیم وجترین افراد مجاز به مصرف لبنیات هستند.
البته رژیم وگان تأثیر به سزایی در لاغری و کاهش وزن دارد. خیلی از افراد برای داشتن وزن متعادل و بدنی سالم‌تر به گیاهخواری روی می‌آورند. چنین افرادی نیز گیاهخوار محسوب می‌شوند و برای حیوانات ارزش قائل‌اند.
چگونه می‌توانم گیاهخوار شوم؟
گیاهخوار شدن می‌تواند یک انتخاب مفید برای سلامتی، محیط‌زیست و رفاه حیوانات باشد. بااین‌حال، به برنامه‌ریزی و آمادگی نیز نیاز دارد تا اطمینان حاصل شود که نیازهای تغذیه‌ای خود را برآورده می‌کنید و از یک رژیم غذایی متعادل و رضایت‌بخش لذت می‌برید. در اینجا چند نکته برای گیاهخوار شدن آورده شده است:
انتخاب نوع رژیم گیاهخواری و درک تفاوت وگان و وجترین
ابتدا باید نوع گیاهخواری خود را مشخص کنید. سطوح مختلفی از گیاهخواری وجود دارد، مثل وگان (اصلاً هیچ محصول حیوانی وجود ندارد) یا لاکتو اوو (تخم‌مرغ و لبنیات مجاز است) یا pescatarian (ماهی مجاز است) یا فلکسیتری (گوشت گاه‌به‌گاه). اکنون که تفاوت وگان و وجترین را می‌دانید، یکی را انتخاب کنید که با ترجیحات، اهداف و سبک زندگی شما مطابقت دارد. اگر بخواهید بعداً هم می‌توانید رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا تنظیم کنید. خواندن مقاله هم برای شناخت انواع رژیم‌های گیاهخواری مفید خواهد بود.
امتحان غذاهای جدید گیاهی
رسپی ها و غذاهای جدید را آزمایش کنید. یکی از لذت‌های گیاهخواری کشف تنوع غذاهای گیاهی است. می‌توانید دستورالعمل‌های گیاهی زیادی را به‌صورت آنلاین، در کتاب‌های آشپزی یا وبلاگ‌هایی که سلیقه‌ها و نیازهای غذایی مختلف را برآورده می‌کنند، پیدا کنید. همچنین می‌توانید به فرهنگ‌های مختلفی که غذاهای گیاهی زیادی دارند سرک بکشید. فرهنگ غذایی هندی، تایلندی، خاورمیانه یا مدیترانه‌ای پر از غذاهای هیجان‌انگیز گیاهی با طعم‌های خاص است.
یافتن طعم‌های دلخواه خود بین غذاهای وگان
جایگزین‌های گیاهی برای غذاهای موردعلاقه خود پیدا کنید. محصولاتی مثل توفو، تمپه، سیتان، محصولات سویا، جک فروت، قارچ، لوبیا، عدس، آجیل، دانه‌ها و غیره که در فروشگاه‌های مواد غذایی عرضه می‌شوند طعم و بافتی شبیه به گوشت را ایجاد خواهند کرد. همچنین می‌توانید نسخه‌های گیاهی همبرگر، سوسیس، ناگت، بیکن، پنیر، شیر، ماست، بستنی و سایر محصولاتی را پیدا کنید که طعم و بافتی نزدیک به غذاهای حیوانی دارند.
گیاهخواری در سفر
برای صرف غذا در مسافرت، از قبل برنامه‌ریزی کنید. خوردن غذا بیرون از خانه به‌عنوان یک گیاهخوار بسته به جایی که زندگی می‌کنید و جایی که می‌روید می‌تواند آسان یا چالش‌برانگیز باشد. برخی از رستوران‌ها ممکن است گزینه‌های گیاهی فراوانی داشته باشند یا مایل به پاسخگویی به درخواست‌های شما باشند؛ ولی همه این‌طور نیستند.
برای جلوگیری از بروز مشکل، قبل از بیرون رفتن یا سفر کمی تحقیق کنید تا ببینید چه مکان‌هایی برای گیاهخواران در مقصد شما وجود دارد. همچنین می‌توانید منوها را به‌صورت آنلاین بررسی کنید یا از قبل تماس بگیرید تا در مورد غذاهای گیاهی بپرسید. اگر به مکانی می‌روید که گزینه‌های گیاهخواری محدود است یا وجود ندارد، ممکن است بخواهید تنقلات یا وعده‌های غذایی خود را با خود بیاورید یا از قبل چیزی بخورید.
امیدوارم این به شما کمک کند تا سفر خود را برای گیاهخوار شدن شروع کنید!
جمع‌بندی
وگان و وجترین نام دو رژیم غذایی بر پایه گیاهخواری است. در هر دو رژیم از خوردن گوشت حیوانات اجتناب می‌شود. تفاوت وگان و وجترین در استفاده از سایر محصولات حیوانی مانند شیر، تخم‌مرغ و عسل است.
افراد پیرو رژیم وگان از هیچ یک از فراورده‌های جانوری استفاده نمی‌کنند. آنها نه‌تنها تخم‌مرغ و عسل و لبنیات نمی‌خورند، بلکه از چرم، پر و لوازم آرایشی بر پایه روغن‌های جانوری نیز استفاده نمی‌کنند.
در مقابل وجترین ها فقط گوشت حیوانات را نمی‌خورند. آنها در رژیم خود مجاز به استفاده از عسل و لبنیات و تخم‌مرغ و سایر محصولات جانوری هستند.
وگانیسم در واقع یک سبک زندگی با عقاید خاص در مورد جانوران است اما وجترین نوعی رژیم غذایی است که برای سلامت بیشتر انسان‌ها به وجود آمده است.