این میوه شامل انواع ویتامینها، فیبر و کربوهیدرات است و به همین دلیل یکی از مفیدترین میوههای خشک به شمار میآید .
خرما به این معروف است که مقدار بالایی قند طبیعی دارد و خرمای خشک در مقایسه با خرمای تازه، کالری بیشتری دارد. جالب است بدانید به میوه نرسیده خرما، «خارَک» یا «خرک» یا «کنگ» میگویند و «رطب» نیز مرحله قبل از رسیدگی کامل خرماست که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملاً رسیده دارد.
خرما یک میوه گرمسیری با نام علمی phoenix dactylifera است که روی درخت نخل رشد میکند و یکی از مفیدترین میوهها در دنیا بهحساب میآید.
خرما در دسته میوههای خشک قرار میگیرد و فوقالعاده مقوی و خوشطعم است. نام خرما (Dates) برگرفته از واژه یونانی Gagtulos است و در انگلیسی به واژه «انگشت» ترجمه شده که اشارهای شکل انگشت مانند این میوه دارد.
خرما یکی از قدیمی ترین میوه های کشت شده در جهان است که قدمت آن به دوران باستان در خاورمیانه و شمال آفریقا برمی گردد. خواص خرما برای سلامت بدن بسیار زیاد است، مانند بهبود هضم، کاهش فشار خون، افزایش سلامت استخوان ها و تنظیم سطح قند خون. خرما همچنین سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و ویتامین های A، B، C و E است.
انواع خرما و ویژگیهای آنها را بشناسید
خرما انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگیها و طعم خاص خود را دارند. برخی از محبوبترین آنها عبارتاند از:
– خرما کبکاب: خرما درشت و نرم با رنگ قهوهای تیره و طعمی شیرین است. یکی از خرماهای رایج در ایران است و اغلب بهصورت تازه یا خشک مصرف میشود.
خرما مضافتی: خرمای متوسط و مرطوب با رنگ سیاه و طعمی غنی است. یکی از خوشمزهترین خرماهای ایران است و معمولاً بهصورت تازه مصرف شده در یخچال نگهداری میشود.
– خرما زاهدی: خرمای کوچک و خشک با رنگ زرد و طعم ملایم است. یکی از بادوامترین خرماهای ایران است و اغلب برای پختوپز یا شربت از آن استفاده میشود.
– خرما پیارم: خرمای متوسط و نیمهخشک با رنگ قهوهای تیره و طعمی شبیه شکلات است. یکی از گرانترین خرماهای ایران است و معمولاً از بهعنوان میانوعده یا دسر استفاده میکنند.
هفت مورد از خواص خرما که شما را از مصرف داروهای شیمیایی بینیاز میکند
۱_کاهش احتمال ابتلا به شبکوری:
به دلیل وجود ویتامین A در خرما مصرف منظم آن میتواند به شما اطمینان بدهد که در بلندمدت دچار مشکلی مثل شبکوری نخواهید شد یکی از قدیمیترین داروهای طبیعی و سنتی نخل خرما است که برای درمان انواع بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین A مورداستفاده قرار میگرفته است.
کاروتنوئیدهای موجود در خرما توانایی عالی در پایین آوردن احتمال ابتلا به دژنراسیون ماکولا (تخریب لکه زرد) دارند که تأثیر عمیقی بر سلامت چشم میگذارند.
۲_تقویت باروری در میان مردان:
ویتامینها و مواد آلی موجود در خرما میتواند به تعداد اسپرمها و نیز افزایش میل جنسی در فرد کمک کند. بعضی از مطالعات نشان میدهد که مصرف درست و به اندازۀ خرما میتواند منجر به افزایش اندازه بیضهها در مردان و سینهها در زنان شود.
وجود فلاونوئیدها و انواع آمینواسیدها در خرما هم انرژی فرد را برای ایجاد رابطه تأمین میکند و وجود استرونها و استرولها در خرما، باروری را در مردان بهبود میبخشد. عصاره گرده خرما نیز تأثیر مثبتی روی تحرک و تعداد اسپرمها دارد.
۳_تسهیل زایمان طبیعی:
مطالعات نشان میدهد که استفاده خرما در برنامه غذایی زنان باردار میتواند در کاهش فشار در زمان تولد نوزاد مفید باشد.
زنانی که در ماههای آخر بارداری خود ۷۰-۷۶ گرم خرما مصرف میکنند در مقایسه با کسانی که خرما مصرف نمیکنند، به طور متوسط ۴ ساعت زودتر زایمان خود را انجام خواهند داد.
این تأثیرات بیانگر آن است که ترکیبات منحصربهفردی در خرما وجود دارد که نیازِ بدن به تولید اکسیتوسین در دوران بارداری را کم میکند. خرما دارای تانن (جوهر مازو) است که تجربه انقباضهای بارداری را تسهیل میکند. خرما، انرژی و قند لازم برای یک بارداری سالم را برای زنان باردار فراهم میکند.
۴_خاصیت ضدالتهابی:
داروهایی که برای کنترل التهاب مورداستفاده قرار میگیرند بسیار مؤثر هستند؛ اما عوارض جانبی متعددی نیز دارند؛ بنابراین ضروری است تا یک جایگزین طبیعی مانند خرما وارد صنایع دارویی شود و به کنترل و تنظیم التهاب کمک کند.
مطالعات انجام شده روی شیره خرما نشان دادهاند که این ماده میتواند از طریق تنظیم سیتوکین، از بدن در برابر رفتارهای ناخواسته محافظت کند
استفاده از عصاره متانولیک میوه خرما، نتایج جالبی نیز در کاهش ورم پا و کنترل فیبرینوژن پلازما داشته است.
۵_تقویت سلامت استخوانها:
خرما به دلیل داشتن ریزمغذیهایی چون سلنیوم، منگنز، منیزیم و مس، یکی از بهترین مکملهای غذایی برای تحکیم استخوانها به شمار میآید. این ریز مغذیها در درمان بیماریهایی مثل پوکیاستخوان هم نقش مهمی دارند.
۶_خواص خرما در محافظت از کلیه:
خرما میتواند با ایجاد یکلایه محافظ، زخمهای ناشی از نفروتوکسیستی (مسمومیت کلیوی) و اوکراتوکسین را بهبود ببخشد؛ بنابراین این تأثیر خرما میتواند از خیلی از بیماریهای ناشی از زخمهای کلیوی جلوگیری کند.
پژوهش دیگری که روی جوندگان انجام شده بود نیز نشان داد که مصرف شیره خرما میزان اوره، پلاسما و کراتینن موجود در کلیه این موجودات را کاهش میدهد و سلامت عمومی کلیه را در بدن آنان حفظ میکند .
۷_کمک به حرکات روده:
میزان فیبر موجود در خرما بسیار زیاد است و به همین دلیل میتواند به افرادی که از حرکات نامنظم روده رنج میبرند، کمک کند.
خواص خرما و پیشگیری از انواع سرطان و بیماریهای قلبی
یکی از خواص خرما در مقایسه با سایر میوههای خشک این است که بیشترین مقدار آنتیاکسیدان را در خود دارد.
یکی از این آنتیاکسیدانها کاروتنوئید است. کاروتنوئیدها روی عملکرد قلب تأثیر بسیاری دارند و بنابراین مصرف خرما میتواند با تأمین این آنتیاکسیدان در بدن، به حفظ سلامت قلب کمک کند.
از دیگر آنتیاکسیدانهای موجود در خرما، فلاونوئیدها هستند که اثر آنها در پایین آوردن خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان اثبات شده است.
همچنین اسیدهای فنولیک که یکی از آنتیاکسیدانهای اصلی باسابقه ضدالتهابی است و سابقه درخشانی در کاهش خطر گسترش بیماریهای قلبی و مبتلا شدن به بعضی از انواع سرطان دارد به مقدار قابلتوجهی در خرما وجود دارد.
در این میوه مادهای به نام بتاگلوکان وجود دارد که به فعالیتهای ضد سرطانی و ضد تومور بدن کمک قابلتوجهی میکند.
سمزدا بودن خرما باعث میشود که فعالیتهای آروتاماز CPY-450 کاهش پیدا کند و رادیکالهای آلکیل از هم جدا شوند. این خاصیت از وقوع جهشهای ژنتیکی جلوگیری میکند.
خرما چگونه از بروز آلزایمر جلوگیری میکند؟
تحقیقات نشان میدهند که استفاده مداوم خرما در کاهش سطح اینترلوکین ۶ مفید است و همچنین به دلیل داشتن فلاونوئید برای عملکرد مغز هم بسیار سودمند است؛ بنابراین به کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای تحلیلبرنده مثل آلزایمر کمک میکنند.
تحقیق روی بدن موشها نشان داده است که استفاده خرما در پایین آوردن فعالیت پروتئین آمیلوئید بتا و کاهش تولید پلاکهای مضر برای مغز، مؤثر است. پلاکها در مغز بسیار خطرناک هستند و میتوانند منجر به مرگ سلولهای مغزی و در نهایت آلزایمر شوند.
این مطالعه همچنین نشان داده است که استفاده از خرما، مشکلات مربوط به اختلال اضطراب را کاهش میدهد و باعث تقویت حافظه و قدرت یادگیری در فرد میشود. خواص خرما روی سلامت مغز و اعصاب بسیار زیاد است و علاوه بر جلوگیری از ابتلا به آلزایمر، میتواند به تقویت عمومی عملکرد مغز انسان نیز کمک کند.
چگونه دچار عفونتهای میکروبی نشویم؟
در یکی از آزمایشهایی که از شیره خرما و عصارۀ برگهای آن استفاده کردند مشخص شد که این ماده میتواند به طور فعال در برابر بعضی از باکتریهای مضر مقاومت کند.
در مطالعهای که از استون و متانول استخراج شده از نخل خرماهای محلی در منطقهای از عراق استفاده کردند هم مشخص شد که شیره خرما میتواند با رشد باکتریهای گرم مثبت و منفی مبارزه کند. اخیراً نیز چندین مطالعه نشان داده است که خواص خرما میتواند در مقابله با میکروبهای کشندهای مانند ای کولای (E. coli) و ذاتالریه مؤثر باشد.
خرما در کاهش عوارض جانبی مصرف داروهایی چون متیل پردنیزولون و همچنین در کاهش فعالیت میکروبهای خطرناک مؤثر است.
خرما، میوه معجزهگر برای دیابتیها
این میوه میتواند تولید انسولین در بدن را بالا ببرد و همچنین از خواص خرما کاهش جذب گلوکز در روده است. به همین دلیل خطرات ناشی از دیابت را کاهش میدهد. کاهش جذب گلوکز میتواند منجر به کاهش گلوکز موجود در خون شود و در نتیجه به افراد دیابتی کمک بسیاری میکند. همچنین فلاونوئیدهای موجود در خرما باخاصیت ضدالتهابی خود میتوانند به کمشدن تأثیر بعضی از بیماریهای مزمن مثل دیابت کمک کنند.
مصرف شیره خرما، هم در کاهش وزن و هم گرفتنِ رادیکالهای آزاد کمک میکند. علاوه بر همه اینها، خرما میتواند میزان قند و چربی موجود در خون را در بیماران دیابتی کنترل کند.
خرما و خاصیت ضدافسردگی آن
خوردن خرما سطح ترشح سروتونین در مغز را افزایش میدهد. سروتونین ترکیبی آرامشبخش است که افزایش ترشح آن در مغز باعث کاهش استرس میشود. خرما به دلیل داشتن پتاسیم زیاد و سدیم کم، میوه بسیار مفیدی برای سلامت سیستم عصبی به شمار میآید.
کمبودن سدیم در خرما هم احتمال ابتلا به فشارخون را کاهش میدهد و بنابراین دستگاه عصبی شما را از فشارخون در امان نگه میدارد. حفظ سلامت عصبی میتواند از شما در برابر چندین بیماری دیگر نیز محافظت کند.
داشتن پوست و موی درخشان با اضافهکردن خرما به رژیم غذایی روزانه
خرما بهخاطرداشتن ویتامینهای C و D درواقع پوست را تقویت کرده و مواد مغذی موردنیاز برای درخشندگی پوستتان را تأمین میکند. این دو ویتامین، میزان انعطافپذیری پوست شما را افزایش میدهند؛ ویژگیای که پوست با افزایش سن، آن را از دست میدهد.
وجود مواد مغذی در خرما از افزایش سن بدن جلوگیری میکند و در بلندمدت باعث میشود که جوانتر از سن واقعی خود به نظر برسید. خرما برای حفظ تعادل در میزان ملانین موجود در پوست هم بسیار مفید است و احتمال ازبینرفتن آن را کاهش میدهد.
خرما حاوی مقدار زیادی آهن است که آن را تبدیل به ماده بسیار مفیدی برای مو میکند. آهن بالای موجود در خرما باعث میشود خون بهخوبی در سطح بدن جریان داشته باشد و بنابراین گردش خون بهاندازه کافی در پوست کف سر صورت بگیرد. افزایش جریان اکسیژن در پوست سر نیز باعث تسهیل در رشد موهای جدید و همچنین کاهش ریزش مو میشود.
مصرف خرما، راهحلی طبیعی برای بازگشت هشیاری
مواد غذایی بسیاری وجود دارد که به بازگشت به هشیاری مخصوصاً در اثر مصرف الکل کمک میکنند. بااینکه این موضوع هنوز به ثبت نرسیده؛ اما در موارد بسیار زیادی، خوردن خرمای خیسخورده باعث کاهش اثرات الکل و ناهشیاری شده است.این یکی دیگر از خواص خرما است.
خرما بهتر است یا مکملهای ویتامین؟
به طور طبیعی خرما را میتوان یک جایگزین برای مکمل ویتامین در نظر گرفت. خرما چه تازه باشد چه خشک، منبع غذایی بسیار خوبی برای تأمین ویتامینهای B1، B2، B3 و B5 محسوب میشود. این ویتامینها برای حفظ حداکثر سلامتی بدن ضروری هستند؛ بنابراین مصرف روزانۀ مقدار مناسبی از خرما میتواند به تأمین این ویتامینها کمک کند.
خرما، بهترین جایگزین برای شکر سفید
خرما به دلیل داشتن فروکتوز (قند میوه) طبیعی و حالت یک شیرینیِ کاراملی در خود بهسادگی میتواند جایگزین شکر سفید و قندهای مصنوعی شود. پوره خرما میتواند جایگزین بسیار خوبی بهجای شکر، برای داشتن یک غذای سالم و درعینحال شیرین باشد.
خرما را به چه روشهایی میتوان مصرف کرد؟
بااینکه خرما معمولاً بهصورت تازه یا خشک مصرف میشود؛ اما مخلوطشدن آن با دیگر مواد هم ترکیبات خوشطعمی را برای ما فراهم میکند. همچنین خرما به دلیل روغنی و چسبناک بودنش، به طور گستردهای در تهیه محصولات شیرین مورداستفاده قرار میگیرد.
خرما را میتوان به روشهای مختلفی مانند خام، پخته، شکم پر و… میل کرد. همچنین میتوان از آنها برای تهیه غذاهای مختلف مانند سالاد، سوپ، نان، کیک، کلوچه، مربا، سس و نوشیدنی استفاده کرد. خرما در ماه رمضان بسیار محبوب است، زیرا اغلب برای افطار در هنگام غروب خورشید مصرف میشود.
تنوع کاربرد خرما باعث شده است مصرف آن حتی برای کسانی که علاقهای به طعم خرما ندارند هم امکانپذیر باشد. شما با مصرف انرژی بار آبیش میتوانید از تمام خواص خرما بهره ببرید حتی بیآنکه متوجه شوید که دارید خرما میخورید.
جمعبندی
خواص خرما برای سلامتی بسیار زیاد است. شکر خدا ما در کشور عزیزمان انواع مختلفی از این میوه مغذی را کشت و پرورش میدهیم.
خرما سرشار از فیبر است که میتواند به جلوگیری از یبوست، بهبود حرکات روده و تغذیه باکتریهای مفید روده کمک کند. همچنین حاوی آنزیمهایی است که میتواند به هضم غذا کمک کرده و التهاب دستگاه گوارش را کاهش دهد.
این میوه آنتیاکسیدانهای مختلفی را فراهم میکند که میتوانند خطر ابتلا به چندین بیماری را کاهش دهند. بیماریهای قلبی، سرطان و دیابت با مصرف خرما قابلپیشگیریاند.
خرما منبع خوبی از پتاسیم است. یک ماده معدنی که به تنظیم فشارخون و تعادل مایعات در بدن شما کمک میکند. مصرف پتاسیم به کاهش خطر سکته مغزی و ابتلا به بیماری قلبی کمک میکند.
خرما همچنین منبع خوبی از کلسیم است که یک ماده معدنی ضروری برای تشکیل و نگهداری استخوان است. کلسیم میتواند به پیشگیری از پوکیاستخوان – وضعیتی که باعث تحلیل استخوان و شکستگی میشود – کمک کند.
خرما از جمله قندهای طبیعی است که شاخص گلیسمی (GI) پایینی دارد. به این معنی که پس از خوردن آن باعث افزایش سریع سطح قند خون نمیشود. مصرف منظم آن جلوی ابتلا به دیابت را میگیرد.
انرژی پلاس آبیش ترکیبی فوق العاده مقوی و خوش طعم از خرما،عسل،جنسینگ،انجیر و… می باشد.
آبیش و سلامتیش