جنسینگ با ریشه‌های گوشتی خود از گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا محسوب می‌شود و بیش از هزاران سال است که ریشه آن به‌عنوان دارویی اساطیری، در میان مردم کشورهای چین، تایلند، منچوری، ویتنام، کره و در بین سرخ‌پوستان آمریکایی استفاده می‌شود. خواص جنسینگ در مقوی و نیروزایی آن است که در حفظ سلامتی و هماهنگی فعالیت‌های اساسی و حیاتی بدن نقش مؤثری دارد .
جینسینگ ریشه گیاهانی از جنس Panax است که شامل چندین گونه مانند جینسنگ کره‌ای (P. ginseng)، جینسنگ چین جنوبی (P. notoginseng) و جینسنگ آمریکایی (P. quinquefolius) است. مشخصه این گیاهان وجود جین‌سنوزیدها و جینتونین است که ترکیبات فعال اصلی جینسینگ هستند.
انواع جینسنگ و طریقه مصرف آن
جینسنگ را بسته به مدت‌زمان رشد و نحوه پردازش آن به سه نوع تقسیم می‌کنند: تازه، سفید یا قرمز. جینسینگ تازه قبل از ۴ سال برداشت می‌شود، جینسنگ سفید بین ۴ تا ۶ سال برداشت می‌شود و خشک می‌شود و جینسینگ قرمز بعد از ۶ سال یا بیشتر برداشت می‌شود و بخارپز و خشک می‌شود. انواع مختلف جینسینگ بسته به غلظت و نسبت جین سنوزیدها ممکن است اثرات متفاوتی بر بدن داشته باشند.
جینسنگ را می‌توان به اشکال مختلف مانند خام، ورقه‌ای، پودری، کپسول، قرص، چای، عصاره یا آب‌نبات مصرف کرد. دوز و مدت‌زمان مصرف جینسینگ ممکن است بسته به هدف و ترجیحات فردی متفاوت باشد. بااین‌حال، برخی از دستورالعمل‌های کلی پیشنهاد می‌کنند که در روز ۳ گرم از این ماده را به مدت ۱۲ هفته مصرف کنید و پس از آن دو هفته به خود استراحت دهید و دوباره مصرف را از سر بگیرید.
جنسینگ و فواید آن
این گیاه چندین سال است به‌منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس، درمان ناتوانی، افزایش طول عمر، سستی و سایر علائم ناشی از فرسودگی و افزایش سن کاربرد دارد. جنسینگ در سال‌های قبل و در زمان امپراطوری، چنان ارزش بالایی داشته است که تنها امتیاز جمع‌آوری و نگهداری آن بر عهده امپراطوران بوده است و در ادوار بعد نیز جزءلاینفک (جدایی‌ناپذیرترین) وعده‌های غذایی پادشاهان و امپراتوران به‌منظور افزایش قوای جسمانی، ذهنی، و به‌عنوان اکسیر جوانی و شادابی بود .
پیشینه تاریخی مصرف جنسینگ
نام “جنسینگ” از عبارتی چینی به معنی “ریشه‌های مرد” گرفته شده است، این نام به‌احتمال زیاد به‌خاطر شباهت ریشه‌های جنسینگ به پاهای انسان گذاشته شده است.
بیش از پنج هزار سال از مصرف جنسینگ می‌گذرد، در این دوران، این گیاه بیشتر در کوه‌های چین به‌عنوان یک داروی جوان‌کننده و یا یک ماده ترکیبی به‌صورت لوسیون و یا صابون استفاده می‌شد. سپس به‌سرعت تبدیل به یک ماده صادراتی در سراسر جهان شد در قرن ۱۷ میلادی، یک کشیش کانادایی جنسینگ را در سراسر این قاره پخش کرد که به نام “جنسینگ آمریکایی” معروف شد .
آشنایی با خواص مهم جنسینگ
بهبود حافظه، گشایش ذهن، تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری‌ها، افزایش نیروی جسمانی، مقابله با استرس، ضعف و بی‌حالی، افزایش قدرت و توان سیستم قلبی و عروقی، افزایش توان تحمل و پایداری، پیشگیری از سردرد، بهبود کم‌خوابی و بی‌خوابی، مقابله با عوارض ناشی از افزایش سن، افزایش انرژی بدن و شادابی و نشاط، تنظیم فشارخون، تنظیم سوخت‌ساز بدن، تنظیم سطح قند خون بدن، کاهش اثرات منفی ناشی از یائسگی، افزایش میل جنسی، رفع و بهبود مشکلات جنسی، متعادل‌سازی چربی پوست، مفید برای سلامتی پوست از فواید مهم این ماده ارزشمند هستند.
خواص جنسینگ برای زنان
تنظیم قاعدگی، مفید برای سلامت پوست زنان، تنظیم هورمون‌ها برای تحریک میل جنسی در خانم‌ها، تنظیم تولید استروژن در تخمدان خانم‌ها، تقویت ایمنی بدن زنان، کاهش خطر ابتلا به سرماخوردگی و عفونت در زنان، تنظیم هورمون‌ها برای تحریک میل جنسی در خانم‌ها. اغلب بانوان، جنسینگ را برای تولید انرژی بیشتر در بدن و افزایش استقامت مصرف می‌کنند. به‌طورکلی با تحریک جریان خون در بدن، با خستگی مقابله کرده و موجب بهبود در عملکرد ورزشی خانم‌ها می‌گردد. یکی از علائم یائسگی بانوان، ضعف حافظه است. جنسینگ با مبارزه با ضعف حافظه در خانم‌ها، به ایجاد تمرکز ذهنی کمک می‌کند .
برخی از نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات جنسینگ، دارای خواص ضد سرطانی است و در درمان برخی از سرطان‌ها مانند سرطان سینه تأثیرات مثبتی دارد .
فواید جنسینگ در مردان
درمان اختلال در نعوظ و افزایش لذت جنسی، جلوگیری از انزال زودرس و درمان دیر انزالی از فواید این داروی گیاهی برای مردان است.
جینسنگ ممکن است با افزایش تولید اکسید نیتریک، شل کردن عروق خونی و بهبود جریان خون آلت تناسلی به مردان مبتلا به اختلال نعوظ کمک کند. همچنین ممکن است با تعدیل تعادل هورمونی و افزایش جریان خون در ناحیه تناسلی، برانگیختگی و رضایت جنسی در مردان را افزایش دهد. مطالعه‌ای روی ۴۵ مرد مبتلا به اختلال نعوظ نشان داد که مصرف ۹۰۰ میلی‌گرم جینسینگ قرمز کره‌ای سه بار در روز به مدت ۸ هفته عملکرد نعوظ و رضایت جنسی آنها را بهبود می‌بخشد.
جینسینگ ممکن است با بهبود قدرت عضلانی، جذب اکسیژن و گردش خون، استقامت بدن را افزایش دهد. همچنین ممکن است با تنظیم محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – آدرنال و سطوح کورتیزول، آدرنالین و نورآدرنالین، خستگی و استرس را کاهش دهد. مطالعه‌ای روی ۳۰ مرد جوان سالم نشان داد که مصرف روزانه ۲ گرم جینسنگ قرمز کره‌ای به مدت ۸ هفته، حداکثر جذب اکسیژن و آستانه بی‌هوازی آنها را در طول ورزش افزایش می‌دهد.
جینسینگ ممکن است عملکردهای شناختی؛ مانند حافظه، توجه و خلق‌وخوی مردان را با ایجاد تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی، افزایش جریان خون و کاهش استرس در مغز بهبود بخشد. مطالعه‌ای روی ۳۰ مرد میان‌سال سالم نشان داد که مصرف ۴۰۰ میلی‌گرم جینسینگ آمریکایی به طور قابل‌توجهی حافظه کاری، محاسبات ذهنی و خلق‌وخوی آنها را پس از ۳ ساعت بهبود می‌بخشد.
خواص جنسینگ برای مو
جنسینگ فواید زیادی برای مو دارد از جمله پیشگیری از ریزش مو و سرطان از خواص فوق‌العاده این گیاه است. برخی از افراد معتقدند که ریشه این گیاه موجب کاهش رشد موها می‌شود. همان‌طور که ذکر شد رفع استرس از خواص جنسینگ است. همان‌طور که می‌دانید استرس یکی از عوامل مهم در ریزش موها است، ریشه این گیاه با این خواص می‌تواند بر روی ریزش موها تأثیر مثبتی بگذارد، شستشوی موها با جنسینگ موجب پرپشت‌شدن مو می‌شود .
بر اساس نتایج تحقیقات ، افرادی که برای ریزش موهای خود از جنسینگ استفاده کرده‌اند، کمتر به سرطان مبتلا شده‌اند. مصرف جنسینگ باعث افزایش رشد مجدد موها و یا به‌حداقل‌رساندن ریزش مو می‌شود .
خواص جنسینگ برای پوست
این گیاه در برخی از کشورها به‌عنوان ضد پیری معروف است، جنسینگ با فعال‌سازی سوخت‌وساز پوست، رادیکال‌های آزاد را در پوست رفع می‌کند. همچنین از
پوست شما در مقابل آلودگی هوا محافظت می‌کند. جنسینگ باعث استحکام پوست می‌شود و از تشکیل چین‌وچروک بر روی صورت جلوگیری می‌کند. این گیاه با استرس‌های روحی و فیزیولوژیکی مبارزه می‌کند و همین امر سبب می‌شود تا باعث تسکین سیستم عصبی شود .
یکی از عواملی که سبب می‌شود تا افراد به پیری زودرس دچار شوند خشک‌بودن پوست است، همین‌طور در رفع خشکی پوست بسیار مفید است. جنسینگ، درمانگر پف چشم و خط زیر چشم است که باعث زیباتر شدن ظاهر پوست می‌شود. همچنین باعث شفاف‌سازی و تنظیم رطوبت پوست شده و خواص جوان‌سازی و شادابی پوست را بر عهده دارد؛ زیرا علاوه بر افزایش تولید کلاژن باعث ازبین‌رفتن لک‌های تیره روی پوست می‌شود.
از دیگر خواص مهم جنسینگ که به آن اشاره کردیم افزایش گردش خون در پوست است که مانع از به‌وجودآمدن اگزما، آکنه و خشکی پوست می‌شود. به دلیل اینکه ریشه‌های این گیاه سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که باعث ازبین‌رفتن سلول‌های مرده پوست و روشن‌تر شدن آن می‌شود .
خواص جنسینگ در کاهش وزن
ریشه این گیاه با ازبین‌بردن و سوزاندن چربی‌های اضافی بدن، افزایش انرژی در بدن سبب احساس آرامش و حس مثبت می‌شود . همچنین ممکن است با افزایش متابولیسم، کنترل قند خون، بهبود حساسیت به انسولین و بهبود هضم به کاهش وزن کمک کند.
جینسینگ خاصیت چربی سوزی طبیعی دارد. جینسینگ حاوی بافت چربی قهوه ای (BAT) است که نوعی چربی است که می‌تواند به سرعت به انرژی تبدیل شود. BAT می‌تواند مصرف انرژی شما را افزایش دهد و به شما کمک کند کالری بیشتری بسوزانید. جینسینگ همچنین حاوی جین‌سنوزیدها است که ترکیبات فعال اصلی جینسینگ هستند. جین‌سنوزیدها می‌توانند بر روی ژن‌های دخیل در متابولیسم لیپید تأثیر بگذارند و تجمع چربی در بدن شما را کاهش دهند.
کنترل قند خون و بهبود هضم با جینسنگ
جینسنگ می‌تواند سطح گلوکز خون شما را کنترل کرده و از افت ناگهانی آن که باعث هوس شیرینیجات و گرسنگی می‌شود جلوگیری می‌کند. همچنین می‌تواند جذب و استفاده گلوکز توسط سلول‌های شما را افزایش دهد، به این معنی که گلوکز کمتری به‌عنوان چربی ذخیره می‌شود. مصرف جینسینگ مسیرهای بیوشیمیایی را فعال می‌کند که حساسیت به انسولین و لپتین را بهبود می‌بخشد. این دو هورمون‌هایی هستند که اشتها و متابولیسم شما را تنظیم می‌کنند.
جینسینگ می‌تواند آنزیم‌های گوارشی و ترشح صفرا را تحریک کند که باعث می‌شود تا مواد مغذی موجود در غذا را به طور مؤثرتری تجزیه و جذب کنید. همچنین می‌تواند تحرک روده شما را بهبود بخشد و از یبوست که می‌تواند باعث نفخ و افزایش وزن شود، جلوگیری می‌کند. جینسینگ همچنین اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی روی روده شما دارد که از آسیب و عفونت محافظت می‌کند.
جنسینگ در دوران بارداری
استفاده از آن در دوران بارداری دارای فواید بسیاری همچون جلوگیری از تهوع و سرگیجه می‌شود، اما به دلیل حساسیت‌های مهم دوران بارداری پیشنهاد می‌شود تا قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایید. بسیاری از مشکلات نرمالی که اکثر زنان باردار در این دوران تجربه می‌کنند، مانند: کاهش میل جنسی، مشکلات روحی، کمبود حوصله و خستگی که با مصرف این گیاه مشکل به‌سادگی رفع می‌شود.
خواص جنسینگ در بدنسازی
همان‌طور که قبلاً به آن اشاره کردیم ریشهٔ این گیاه دارای خواص انرژی‌زایی در بدن است که همین امر سبب شده تا در بدنسازی موردتوجه قرار بگیرد. جنسینگ قدرت جذب بدن را برای جذب پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و آمینواسیدها افزایش می‌دهد. می‌توانید در کنار کراتین و گلوتامین از جنسینگ نیز استفاده کنید؛ زیرا باعث افزایش جذب کراتین و گلوتامین به درون عضلات شده که در نتیجه باعث افزایش حجم عضلات می‌شود .
جنسینگ و فعالیت عصبی
فعالیت‌های عصبی و توانایی‌های شناختی را افزایش می‌دهد. دسترسی به دوعاملی که به آن اشاره شد به‌مراتب در سنین بالا دشوارتر است، همچنین از جمع‌شدن پلاک خونی و رادیکال‌های آزاد در مغز و به‌خصوص از بروز جنون، آلزایمر، و دیگر اختلالات شناختی جلوگیری می‌کند .
جنسینگ و کاهش اثر الکل
ریشهٔ این گیاه دارای آنزیم‌هایی است که به تفکیک الکل کمک می‌کند. با مصرف جنسینگ به‌مراتب این آنزیم‌ها افزایش‌یافته و در نتیجه اثر و سم الکل در مغز کاهش می‌یابد. به همین دلیل ریشهٔ گیاه جنسینگ تأثیرات مثبتی بر کاهش اثر الکل دارد .
جنسینگ و مقابله با استرس
از راه‌های مختلف بر سیستم عصبی اثر می‌گذارد، به طور مثال باعث احساس آرامش شده و خلق‌وخوی را بهتر می‌کند. همچنین آداپتوژن های این موجود در ریشهٔ این گیاه سطح هورمونی بدن را تغییر داده و همین امر موجب شده تا استرس‌های مزمن درمان شوند. از خواص دیگر آن می‌توان به این موضوع اشاره کرد که جنسینگ باعث بهبود عملکرد حافظه در جوانان می‌شود .
جینسنگ و درمان بیش‌فعالی
بر اساس مجله داروشناسی کودکان و بزرگسالان، جنسینگ به یادگیری کودکان و درمان اختلال کم‌توجهی و یا بیش‌فعالی کمک می‌کند .
جنسینگ و اثرات ضدالتهابی
جینسنوزایدهای موجود در آن دارای خواص بالقوه ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان هستند که استرس اکسیداتیو را کاهش داده و باعث افزایش فعالیت آنزیم‌ها می‌شود. همچنین می‌تواند سبب کاهش التهاب اعصاب شده و عملکرد مغز را پس از آسیب نخاعی بهبود می‌بخشد .
جنسینگ و درمان اختلال نعوظ
با آزادسازی نیتریک اکسید از سلول‌های آندوتلیالی باعث غضروف‌سازی و تمدد بافت نعوظ به درمان اختلال نعوظ کمک می‌کند. همچنین ریشهٔ این گیاه باعث افزایش هورمون تستوسترون در آقایان می‌شود .
جنسینگ و درمان ناراحتی‌های قاعدگی
اغلب برای خانم‌هایی تجویز می‌شود که از درد شکم و ناراحتی‌های شدید قاعدگی رنج می‌برند که می‌توانند از این گیاه به‌عنوان ماده ضدالتهاب و آرام‌بخش استفاده کنند. جنسینگ در کاهش دمدمی‌مزاجی، گرگرفتگی، اضطراب، افسردگی، خشکی واژن، بی‌خوابی، افزایش وزن، ریزش مو، دیگر تغییرات یائسگی و حساسیت‌ها را در زنان مؤثر است .
جینسینگ و تقویت سیستم ایمنی
دارای خواص ضد اکسیدان، ضد حساسیت، ضدمیکروبی به‌عنوان سد دفاعی در برابر انواع عفونت‌های میکروبی عمل می‌کند. در واقع این گیاه اثر واکسیناسیون علیه بیماری‌هایی مانند، آنفولانزا، ویروس هپاتیت ث، ویروس تنفسی سینسیتیال (عفونت تنفسی) و ویروس روتا را افزایش می‌دهد .
خواص جنسینگ و کاهش خستگی
دارای خاصیت ضد خستگی و انرژی‌زا هستند و به کاهش درد کمک می‌کنند. ازآنجاکه جنسینگ التهاب را کاهش می‌دهد و اثر سیتوکین‌های التهابی پس از شیمی‌درمانی را کودکان را تثبیت می‌کند، باعث درمان خستگی آدرنال می‌شود .
جینسنگ و بهبود عملکرد ریه
این گیاه قدرتمند می‌تواند بیماری مزمن انسداد ریوی که یک نوع اختلال ریوی است و منجر به التهاب مجاری هوای بالایی می‌شود را کاهش دهد. در نتیجه برای گرفتگی، خارش بینی و خر و پف نیز مؤثر است. همچنین جنسینگ توانایی ازبین‌بردن عفونت‌های باکتریایی از ریه را دارد .
جنسینگ و تقویت سلامت قلب
جنسینگ یک منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که برای قلب مفید هستند.این ماده می‌تواند قدرت قلب را افزایش دهد که منجر به منقبض شدن عضله قلب می‌شود و به همین سبب قلب از ابتلا به بیماری مایوپاتی (بیماری عضلانی و یا عصبی) محفوظ می‌ماند .
جمع‌بندی
جینسنگ یک داروی گیاهی محبوب است که قرن‌ها در فرهنگ‌های مختلف مورداستفاده قرار گرفته است. اعتقاد بر این است که فواید سلامتی زیادی مانند کاهش التهاب، بهبود عملکرد مغز، تقویت ایمنی و کاهش قند خون دارد. بااین‌حال، شواهد برای این ادعاها قطعی نیست و تحقیقات بیشتری برای تأیید ایمنی و اثربخشی جینسینگ موردنیاز است.
جینسینگ به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر در نظر گرفته می شود، اما ممکن است برخی عوارض جانبی یا تداخل با برخی داروها یا شرایط ایجاد کند. برخی از عوارض جانبی رایج جینسینگ عبارتند از سردرد، بی خوابی، مشکلات گوارشی، عصبی بودن و تغییر در فشار خون یا سطح قند خون. این ماده همچنین ممکن است با داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضد افسردگی، داروهای دیابت، محرک ها و هورمون درمانی تداخل داشته باشد. بنابراین، توصیه می شود در صورت داشتن هر گونه بیماری، قبل از مصرف جینسینگ با پزشک مشورت کنید.
می توانید برای استفاده از خواص بی شمار جینسنگ از انرژی پلاس آبیش استفاده کرده و علاوه بر خواص جنسینگ از خاصیت های انجیر ، عسل ، خرما و سویق نیز بهره مند شوید.
آبیش و سلامتیش