آیا میدانید عسل طبیعی چه ویژگیهایی دارد؟ عسل طبیعی از زنبورهایی گرفته میشود که شهد گلها و گیاهان را مکیدهاند و پس از فراوری آن را در کندوهای خود ذخیره کردهاند. اگر منابع تغذیه زنبورها بهجای گل، شکر و قند سفید باشد، عسل بهدستآمده طبیعی نیست. این عسل غیرطبیعی هیچکدام از خواص عسل طبیعی را ندارد و برای سلامت بدن مضر نیز هست.
پس بهتر است ابتدا ویژگیهای عسل طبیعی را بشناسید. سپس با انواع تقلبهایی که در تولید عسل صورت میگیرد آشنا شوید و از این به بعد هنگام خرید عسل طبیعی حواس خود را کاملاً جمع کنید تا گول شیادان را نخورید.
عسل طبیعی چه ویژگیهایی دارد؟
عسل طبیعی یک ماده غذایی خوشمزه و مغذی است که از نکتار گلها و گیاهان توسط زنبورها جمعآوری و فراوری میشود. در واقع عسل طبیعی دارای ویژگیهای منحصربهفرد و خواص درمانی بسیاری است. برخی از این ویژگیها عبارتاند از:
چسبندگی:
عسل تازه استخراج شده مایع چسبناکی است که میزان چسبندگی آن به مواد و آب موجود در آن بستگی دارد. بالابودن میزان چسبندگی نشاندهنده کمبودن میزان رطوبت و بالابودن درصد قند موجود در عسل است که هر چه بیشتر باشد کیفیت عسل بیشتر است.
غلظت:
غلیظ یا رقیق بودن عسل ربطی به طبیعی یا غیر طبیعی بودن آن ندارد؛ بلکه به دو عامل بستگی دارد
اول: میزان آبی که در عسل وجود دارد.
دوم: درجه حرارت محیطی که عسل در آن وجود دارد.
عسل در زمستان کمتر کش میآید و در تابستان بیشتر و دلیلش هم این است که بر اثر حرارت عسل رقیق میشود و در اثر برودت خودش را جمع میکند.
رطوبت:
درصد رطوبت عسل به عواملی چون شرایط آبوهوایی و رطوبت اصلی شهد که در فرایند تولید عسل دخالت دارند بستگی دارد. اما رطوبت عسل پس از برداشت از کندو و استخراج آن در نتیجه شرایط ذخیرهسازی ممکن است تغییر کند.
کشش سطحی:
ازآنجاییکه عسل کشش سطحی پایینی دارد، ماده عالی برای جذب رطوبت است. کشش سطحی عسل بستگی به منطقهای دارد که در آن تهیه شده است.
رنگ عسل:
دامنه گستردهای از رنگ روشن تا زرد تیره یا سیاه است. رنگ عسل بستگی به نوع گلها، فصل، منطقه زنبورداری و البته نوع زنبور دارد. این رنگ نشانگر میزان مواد معدنی، پروتئین، گرده گلها و مواد رنگی طبیعی موجود در آن است.
انواع عسل غیرطبیعی و تقلبی
برخی زنبورداران ممکن است برای افزایش محصول خود و کسب درآمد بیشتر دست به انجام کارهایی بزنند که محصول نهایی را فاقد ارزشهای عسل طبیعی میکند. بهطورکلی این روشها ۳ دستهاند و البته تشخیص آنها کار بسیار سختی است.
تولید عسل غیرطبیعی با تغذیه نامناسب زنبورها
کندو داران در این روش بهجای شهد گلوگیاه یا در کنار آن، از مواد شیرین دیگری مثل قند و شکر یا شیره خرما برای تغذیه زنبورها استفاده میکنند. در برخی موارد از شیرینکنندههای صنعتی مثل ساخارین نیز برای تولید عسل استفاده میشود.
در این روش با اینکه عسل از زنبورها به دست میآید و از کندوها استخراج میشود، اما عسل طبیعی نیست و ارزشهای غذایی و خواص درمانی که برای عسل ذکر میشود را ندارد.
علت این موضوع آن است که زنبورها وقتی از قند و شکر تغذیه میکنند، عسل بیشتری تولید میکنند و اصطلاحاً گفته میشود بارگیری کندو خیلی بیشتر میشود؛ بنابراین مقدار محصول و سود حاصل از آن افزایش پیدا میکند.
برخی زنبورداران هم در فصول سرد سال که گلوگیاه طبیعی کمتر هست دست به این کار میزنند. اشکالی که در اینجا وجود دارد این است که عسل بهدستآمده بهعنوان عسل طبیعی به فروش برسد. اما فروش آن با قیمت پایینتر و بهعنوان عسل غیرطبیعی بلامانع است.
تولید عسل غیرطبیعی با مخلوطکردن
در این روش تقلب، فروشنده عسل آن را با مواد گلوکزی ترکیب میکند و بهعنوان عسل خالص میفروشد. تشخیص این نوع عسل کار آسانی است. چون ترکیبشدن عسل با این شیرههای آبکی باعث ترششدن و تخمیر آن میشود و در واقع همان مقدار کم عسل نیز را از بین میبرد.
از این شیوه به علت مسائل گفته شده کمتر استفاده میشود. زیرا استفاده از شربت قند و شکر و یا شیرههای گیاهی دیگر موجب فساد عسل طبیعی شده و حتی ممکن است باعث واردشدن ضرر به فروشنده شود.
تولید عسل بدون دخالت زنبور!
در این روش عسل را از شیره خرما یا توت و حرارت دادن و غلیظ کردن آنها تهیه میکنند و از شربتهای گلوکزی و ملاس چغندر و مواد نشاستهای برای قوام دادن و غلظت مناسب آن استفاده میشود.
این عسل کاملاً تقلبی است و متأسفانه با چنان شیوه و ترفندهایی تهیه میشود که تشخیص آن از عسل طبیعی کار بسیار مشکلی است. مثلاً برای ایجاد رنگ و بو و طعم عسل طبیعی از اسانسهای مصنوعی استفاده میکنند.
۷ باور غلط برای تشخیص عسل طبیعی
۱)تشخیص عسل بهوسیله کبریت:
یکی از باورهای غلط بسیار رایج تشخیص عسل بهوسیله شمع یا کبریت است که برخی معتقدند که اگر عسل سوخت طبیعی است و بعضی دیگر معتقدند که اگر بسوزد تقلبی است.
اما باتوجهبه اینکه خصوصیات فیزیکی انواع عسل با یکدیگر متفاوت است، این روش بههیچوجه روش درستی برای تشخیص عسل طبیعی نمیباشد.
۲)تشخیص بهوسیله آب:
این روش بدین صورت است که عسل را در آب سرد میریزیم اگر سریع حل شد تقلبی و اگر حلشدنش طول کشید طبیعی است درصورتیکه که غلظت عسلها باتوجهبه میزان رطوبت آنها متفاوت است.
۳)تست عسل طبیعی از روی رنگ:
یکی دیگر از روشهای غلط توجه به رنگ عسل است؛ اما همانطور که گفتیم رنگ عسل باتوجهبه نوع خاک منطقه، شهد مورداستفاده زنبور و بسیاری از عوامل دیگر متغیر است و رنگ عسل ربطی به کیفیت آن ندارد.
۴)تشخیص با توجه به غلظت:
گفته میشود که عسلی که روان باشد بیکیفیت و عسلی که غلیظ باشد طبیعی است، درصورتیکه غلظت عسل باتوجهبه برخی عوامل از جمله منطقهای که عسل از آن برداشت شده متغیر میباشد؛ مثلاً عسل مناطق شمالی کشور معمولاً روان هستند و رطوبت بالایی دارند.
۵)تشخیص عسل تقلبی با تخممرغ:
یکی از عجیبترین روشهایی که وجود دارد تشخیص عسل طبیعی با زرده تخممرغ است. در این روش باید عسل را با زرد تخممرغ خام ترکیب کنیم، اگر بعد از چند دقیقه زرده تخممرغ پخته شد طبیعی است در غیر این صورت تقلبی است. این روش بدون پایه و اساس علمی و کاملاً غلط است.
۶)تشخیص عسل طبیعی با ریختن روی ناخن:
این روش بدین صورت است که چند قطره عسل روی ناخن خود بریزید اگر عسل روی ناخن شما باقی ماند اصلی است؛ اما اگر پخش شد تقلبی است. این روش هم به دلیل تفاوت غلظت انواع عسل کاملاً اشتباه است
۷)تشخیص عسل خالص بهوسیله عطر و بو:
این روش کمک بسیاری به فروشندگان متقلب کرده که با افزودن اسانس به عسل چنان رنگ و بویی به آن میبخشند که شما بلافاصله پس از باز کردن درب ظرف آن را حس میکنید و فکر میکنید از این بهتر نمیشود؛ اما غافل از اینکه عسلها با یکدیگر متفاوتاند و بعضی عسلها با اینکه کیفیت بالایی دارند عطر و بوی خاصی ندارند.
بهترین روش برای تشخیص عسل آزمایشگاه است و بقیه روش ها هیچ منشا علمی ندارند. تشخیص عسل طبیعی کار راحتی نیست و بهترین راه خرید از فروشگاه های معتبر است.
آیا عسل طبیعی شکرک میزند؟
همه محلولهای غیراشباع (حلال بیشتر از پایداری محلول در آن حل شده) اگر در شرایط خاصی قرار بگیرند از حالت محلول خارج میشوند.
ارآنجاییکه عسل یک محلول فوق اشباع است چرا که مقدار زیادی قند در مقدار کمی آب حل شده و به همین دلیل است که با قرارگرفتن در شرایط مناسب رس میبندد یا بهاصطلاح شکرک میزند.
بنابراین، شکرکزدن یک امر طبیعی است و ربطی به اصل یا تقلبی بودن عسل ندارد.
درمان دردهای مزمن با عسل:
۱)درمان لکنتزبان با عسل:
عسل به دلیل ترکیبات فوقالعادهای که دارد برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله لکنتزبان مفید است. برای درمان لکنتزبان یک قاشق غذاخوری عسل را در لیوان جوشانده یا دمکرده آویشن حل کرده و پس از صبحانه بنوشید.
۲)درمان نقرس:
نقرس با یک حمله شدید در قاعده انگشت پا شروع میشود. این حمله ممکن است به دنبال جراحت کوچک یا یک ناراحتی مختصر از قبیل کوفتگی انگشت پا ابتلا به یک سرماخوردگی بروز کند.
انگشت شصت پا شروع به خارش میکند و در یک دوره کوتاه و فقط در عرض چند ساعت قرمز میشود و ورم میکند.
برای درمان نقرس با عسل حدود ۲۰ گرم موم عسل و صمغ کاج را گرم کنید سپس مقداری عسل به آن اضافه کنید؛ محتوا را هم زده و روی یکپارچه کتانی مالیده و روی شست پا بگذارید، بدینوسیله درد و ورم کاسته میشود.
۳)درمان بیماریهای گوارشی با عسل:
_یک قاشقچایخوری پودر شنبلیله را بجوشانید و ناشتا بنوشید بعد از آن یک قاشق غذاخوری عسل بخورید.
_یک لیوان ماست که یک قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه شده باشد، آن را روزانه سه بار بنوشید، اسید معده را بهشدت کاهش میدهد و دیگر اثری از ترشی معده نخواهید دید.
_از چای برگ گزنه همراه یک قاشقچایخوری عسل بهازای هر فنجان، روزانه تا سه فنجان بنوشید.
۴)درمان آسم:
برای درمان آسم ابتدا یک فنجان عسل، یک لیوان سکنجبین و یک قاشق مرباخوری سرکه را مخلوط نموده هر روز صبح ناشتا یک قاشق غذاخوری از آن را به مدت ده روز میل کنید.
همچنین در شیوه دیگر درمان آسم با عسل ۱۰۰ گرم ریشه سنبلالطیب را در یک لیتر آب گرم ریخته و به مدت ۱۲ ساعت سربسته نگه دارید. سپس صافکرده یک قاشق غذاخوری عسل را در آن حل کنید و قبل از ناهار و شام بنوشید.
بیماران در هر نوبت تنگی نفس از این نوشابه استفاده کنند.
روشهای درمانی بیشتر در مقاله درمان دردهای مزمن با عسل قابلمشاهده است.
عسل چگونه باعث بالارفتن انرژی در بدن میشود؟
یک رژیم غذایی کامل و سالم به همراه خواب کافی بهترین روش افزایش انرژی است اما اگر به دنبال راه حلی سریع برای افزایش انرژی هستید عسل گزینه مناسبی است. به خصوص برای ورزشکارانی که می خواهند برای مدت طولانی تری توان جسمی خود را حفظ کنند می توانند از عسل یا انرژی بار آبیش که حاوی عسل طبیعی، خرما و جنسینگ می باشد استفاده کنند.
عسل جایگزینی مناسب بهجای شکر برای دیابتیها
بررسیهای دانشمندی به نام کاتسیلامبورس و همکارانش (۱۹۹۸) نشان میدهد که عسل به دلیل داشتن مقدار قند کمتر و خواص درمانی ای که دارد انتخابی منطقیتر و جایگزین مناسبی برای شکر در رژیم غذایی دیابتیها است. البته استفاده زیاد از آن نیز توصیه نمیشود و بهتر است در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
از دیدگاه قران و پیامبر عسل طبیعی چه ویژگیهایی دارد؟
۱)عسل شفای هر دردی است. خوردن عسل ناشتا بلغم را دفع، سودا را برطرف و ذهن را صاف میکند.
۲)کلمه شفا در چند آیه قران ذکر شده که در همه آنها شفا به خود قران نسبتدادهشده است، ولی تنها در آیه ۶۹ سوره نحل است که شفا به عسل نسبتدادهشده است و این نشان میدهد که در آن آیات شفا به معنی شفای روح است و در این آیه به شفا بدن اشاره دارد که گواهش بر خواص عسل در قران است و از ابتلا به بسیاری از امراض جلوگیری میکند.
۳)بهترین نوشیدنیها عسل است که سینه را گرم کرده قلب را نشاط میبخشد و به تقویت حافظه کمک میکند.
۴)خوردن عسل، استشمام بوی خوش و نگاهکردن به سبزه نشاطآور است. (مستدرکالوسائل، ج ۱۶، ص ۳۶۷)
۵)عسل هزار و یک خاصیت دارد و هزار و یک درد را شفا میدهد.
۶)خداوند متعالی در عسل برکت فرستاده است و آن درمان جمیع دردهاست.
۷)هرکس باتوجهبه آنچه که در ارتباط با خواص عسل در قران و قدرت شفادهندگی عسل ذکر شده هر ماه یک نوبت عسل تناول نماید از هفتاد و هفت بیماری در امان است، انس ابن مالک از پیامبر (ص) نقل میکند وقتی یک بیماری که ظاهراً نفستنگی داشت نزد پیامبر شکایت کرد فرمود: مقدار کمی سیاهدانه در کف دست بریز و آن را با آب و عسل میل کن او چنین کرد و بهبودی یافت.
ازآنجاییکه عسل ارزش بسیار زیادی در طب اسلامی دارد، روایات زیادی دررابطهبا آن مطرح شده که در مقاله خواص عسل در قرآن و دیگر ادیان به طور کامل آنها را بیان کردیم.
توصیههای ابنسینا در مورد مصرف و خواص عسل
_عسل غذایی است که دید چشم را زیاد میکند.
_ عسل در طولانی کردن عمر و حفظ قدرت و توان انجام کار در سنین بالای عمر، کارآمد و مؤثر است.
_اگر میخواهید جوانی خویش را بیمه کنید، عسل بخورید. کسانی که سن آنها از چهل و پنجسالگی فراتر میرود باید به طور منظم عسل را با گردوی کوبیده مصرف نمایید.
_مخلوط عسل با آب برای جراحات سطحی بهخصوص بهصورت ضماد مفید است.
_بیماری ریوی و مراحل اولیه بیماری سل را میتوان با مخلوطی از عسل و گلبرگ گل سرخ درمان نمود. این مخلوط اگر هنگام صبح و قبل از ظهر میل شود بهترین نتیجه را دارد. عسل به مقدار کم در درمان بیخوابی نیز کاربرد دارد.
_عسل ممتاز آن است که کاملاً شیرین و خوشبو بوده رنگش متمایل به سرخی باشد. بهترین عسل، عسل بهاره است. طبیعت عسل گرم است، اگر آن را بانمک مخلوط نموده و به طور مکرر بر لکههای کبود رنگ بمالند درمانکننده است.
علاوه بر ابنسینا دانشمندان دیگری نیز راجع به خواص عسل توصیهها و نظریاتی را بیان کردهاند که در مطلبی دیگر به طور مفصل آنها را بیان کردهایم.
جمعبندی
عسل طبیعی توسط زنبورهای تغذیه شده با گیاهان طبیعی تهیه میشود و خواص درمانی زیادی دارد. اما عسل غیرطبیعی و مصنوعی نهتنها خواص درمانی ندارد؛ بلکه ممکن است عوارض و مشکلاتی را برای سلامتی انسان در پی داشته باشد.
حتی با دانستن اینکه عسل طبیعی چه ویژگیهایی دارد نیز تشخیص عسل طبیعی از عسلهای تقلبی بسیار سخت است. برای این کار باید عسل موردنظر تحت آزمایش قرار بگیرد تا میزان رطوبت و ساکاروز آن تعیین گردد که البته این کار هزینه بالایی دارد. اگر قصد خرید عمده دارید حتماً نمونه عسل را به آزمایشگاه بفرستید.
در انتها بهترین روش برای خرید عسل طبیعی، پیداکردن فروشنده قابلاطمینان است. اگر به سایر محصولات شرکت آبیش مثل اسنک بارها و انرژی بارهای آن اطمینان دارید، میتوانید به عسل طبیعی و ارگانیک ما نیز اطمینان کرده و از خرید خود لذت ببرید.
آبیش و سلامتیش