پروتئین وی نوعی پروتئین بسیار محبوب است چرا که منبع سرشار BCAA هاست و سریع و راحت هضم می‌شود. به دلیل دستورات مذهبی دینی که دن داچین آن را تبلیغ می‌کرد تمامی بدنسازانی که به این فرقه معتقد بودند به طور ناگهانی به مصرف پروتئین وی روی آوردند.
دن داچین با همکاری یک متخصص علم تغذیه به نام دیوید جنکینز David Jenkins شرکتی را تأسیس کرد که نخستین تولیدکننده پودرهای whey protein باکیفیت بالا بود و هر دو آنها تمام تلاش خود را برای طراحی، تولید و عرضه این پروتئین به کار بستند.
پروتئین وی چیست؟
در فرایند تولید پنیر هم چربی‌های شیر از قسمت مایع آن جدا می‌شوند و به همین دلیل پروتئین وی موجود در شیر به‌راحتی قابل‌تفکیک می‌شود. وی، مایع پروتئینی است که پنیر سازان تا سال‌های سال، به‌جای استفاده، آن را دور می‌ریختند.
تقریباً ۸۰% پروتئین شیر، کازئین و ۲۰% دیگر، وی است. شیر تازه، پیش از پاستوریزه‌شدن، ابتدا توسط متخصصان تضمین کیفیت، آزمایش می‌شود. سپس، کازئین و چربی شیر برای تولید پنیر جدا می‌شوند و آنچه باقی می‌ماند، وی است.
این پروتئین مزهٔ خوبی ندارد، به همین دلیل آن را طعم‌دار می‌کنند. طعم‌های کاکائویی، وانیلی و توت‌فرنگی جز طعم‌های محبوب است.
مهم است که برچسب روی محصولات حاوی whey protein را بخوانید؛ چراکه بعضی از آنها حاوی شکر اضافی هستند. مصرف ۲۵ تا ۵۰ گرم پروتئین وی همراه با وعده‌های غذایی خیلی مفید است.
در خرید پروتئین وی به چه مواردی باید دقت کنیم؟
برای بهره‌مندی از مزایای مواد تشکیل‌دهندهٔ پروتئین وی باید از بهترین منابع دردسترس استفاده کنید. وقتی قصد خرید این نوع پروتئین را دارید، از انواع کنسانتره که از شیر ارگانیک تهیه شده، استفاده کنید. به دنبال پروتئین وی طبیعی و ارگانیک بگردید که بدون هورمون، آفت‌کش‌ها، ترکیبات مصنوعی، گلوتن و… باشند.
از پروتئین‌های وی فراوری‌شده مثل پروتئین وی ایزوله استفاده نکنید. بعضی پروتئین‌های ایزوله شامل پروتئین‌هایی هستند که ماهیتشان تغییر کرده است و مکمل را بی‌اثر می‌کنند.
از طرفی انواع پروتئین‌های وی ایزولهٔ ارزان‌قیمت حاوی شکر اضافی هستند که روی سیستم گوارشی فشار وارد می‌کنند. مکمل وی طبیعی کنسانتره حاوی مواد معدنی و ایمونوگلوبولین‌های زیادی است که برای عملکرد بدن ضروری هستند.
پروتئین وی چه ویژگی‌هایی دارد؟
وی پروتئین از منابع باکیفیت پروتئین محسوب می‌شود و خانم‌ها و آقایان در هر سنی می‌توانند از این مکمل استفاده کنند. مصرف این ماده فواید بسیاری دارد مه در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم.
ویژگی منحصربه‌فرد این پروتئین آن است که آمینواسیدهای شاخه‌دار آن کوتاه‌اند و به همین خاطر به‌سرعت جذب بدن می‌شوند. whey protein به همین خاطر در دسته پروتئین‌های زود جذب قرار می‌گیرد؛ بنابراین استفاده از آن بلافاصله بعد از تمرین به ریکاوری ماهیچه‌ها و عضله‌سازی کمک فراوانی می‌کند.
هم چنین وی پروتئین دارای تمامی اسیدهای امینه موردنیاز بدن است و از این لحاظ نیز پروتئین کاملی محسوب می‌شود.
سؤالات رایج در مورد پروتئین وی
پروتئین وی کنسانتره چه فرقی با نوع ایزوله آن دارد؟
پروتئین وی ایزوله بالای ۸۰ درصد پروتئین دارد و از طریق مکانیسم میکرو فیلتر ایزولاسیون فراوری می‌شود. اما نوع کنسانتره آن ۷۰ درصد پروتئین را شامل می‌شود که حاوی مقادیری چربی، لاکتوز و قند است که در نوع ایزوله آن وجود ندارد.
آیا whey protein پاستوریزه است؟
پروتئین وی را از شیر پاستوریزه می‌گیرند. اما این پروتئین در دمای ۷۲ درجه پاستوریزه‌کردن و به‌طورکلی در دمای بالا، تغییر ماهیت می‌دهد؛ بنابراین به‌صورت جداگانه پاستوریزه نمی‌شود. اما در محیطی استریل و با دمای پایین از شیر پاستوریزه جدا می‌شود؛ بنابراین خطری ندارد.
وی پروتئین در چه مدتی منقضی می‌شود؟
تاریخ انقضای این محصول بر روی بسته‌بندی‌های آن درج شده و هنگام خرید و هنگام استفاده باید به آن دقت کنید. زیرا مصرف پروتئین وی تاریخ‌گذشته مشکلات گوارشی و ناراحتی‌های معده یا شاید مشکلات جدی‌تری را برای مصرف‌کننده به همراه می‌آورد.
نگهداری این پروتئین برای مدت طولانی مواد جانبی آن را از بین می‌برد و باعث تغییر در رنگ و مزه آن خواهد شد. البته احتمال رشد میکرو باکتری در آنها بسیار کم است به شرطی که در شرایط صحیح با رطوبت و دمای کم نگهداری شوند.
برخی از انواع پروتئین وی (مثل کنسانتره یا پروتئین‌های میکس) که مقادیری چربی دارند زودتر فاسد می‌شوند چرا که این چربی در مجاورت هوا اکسید شده و موجبات فساد محصول را فراهم می‌کند.
بنابراین، تأکید می‌کنیم که به تاریخ انقضای محصول توجه کنید. در این ماه‌های گرم سال لازم است از شرایط نگهداری محصولات این چنینی نیز مطمئن باشید. پس بهتر است این محصولات را فقط و فقط از فروشگاه‌های معتبر تهیه نمایید.
آیا مصرف وی پروتئین برای کسانی که حساسیت به لاکتوز دارند نیز مجاز است؟
در مورد whey protein ایزوله می‌توان با اطمینان بالایی گفت که مشکلی به وجود نخواهد آورد. زیرا این پروتئین تقریباً بدون لاکتوز است و مقادیر لاکتوز آن آن‌قدر کم است که اصلاً به چشم نمی‌آید و قابل‌چشم‌پوشی است. برخی پروتئین‌های کنسانتره نیز آنزیم لاکتاز دارند و برای افراد حساس به لاکتوز مناسب هستند. برای انتخاب بهترین پروتئین وی مناسب خود لازم است انواع آن را بشناسید.
شما می‌توانید برای اطمینان بیشتر در این مورد با پزشک خود نیز مشورت کنید تا خیالتان راحت شود.
ویژگی‌ها و فواید پروتئین وی
۱_کمک به عضله‌سازی:
وی حاوی پروتئین‌هایی کاملی است که به سنتز پروتئین و عضله‌سازی کمک می‌کند این پروتئین برای کاهش وزن و چربی‌های بد بدن بسیار مؤثر است و به دلیل جذب بالا باعث تشکیل توده عضلانی می‌شود.
مکمل وی بعد از تمرین به‌سرعت هضم می‌شود و لوسین زیادی را در خون آزاد می‌کند که همین موضوع سبب مؤثربودن آن می‌شود. محققان ثابت کرده‌اند که هر چقدر پروتئین زودتر جذب شود و لوسین بالاتری هم داشته باشد رشد عضلانی بیشتری هم خواهید داشت.
به همین دلیل مکمل وی بهترین مکمل بعد از جلسه تمرینی است. این ماده در بهبود و بازسازی بافت‌های ماهیچه‌ای نیز کمک می‌کند
۲_ تقویت سیستم ایمنی کودکان:
پروتئین وی می‌تواند دستگاه ایمنی کودکان را در مقابل آسم تقویت کند. مطالعه‌ای روی ۱۱ کودک مشخص کرد که کودکان مبتلا به آسم که روزانه ۲ بار به‌اندازهٔ ۱۰ گرم پروتئین وی به مدت ۱ ماه استفاده کرده بودند، شاهد تقویت عملکرد سیستم ایمنی بودند.
۳_کاهش وزن و اشتها:
مشخص شده که مصرف پروتئین به کاهش وزن کمک می‌کند. پروتئین سیرکننده‌ترین درشت‌مغذی است. پروتئین می‌تواند باعث افزایش سوخت‌وساز به میزان ۸۰ تا ۱۰۰ کالری در روز شود و باعث شود روزی ۴۴۱ کالری کمتر مصرف کنید.
در تحقیقی مشخص شد مصرف ۲۵ درصد کالری روزانه از پروتئین باعث کاهش اشتها تا ۶۰ درصد و کاهش مصرف اسنک در آخر شب تا ۵۰ درصد شده است. مصرف پروتئین وی راه خیلی خوبی برای افزایش مصرف پروتئین روزانه است که برای کاهش وزن خیلی مفید است.
مطالعات نشان می‌دهند که جایگزین‌کردن سایر منابع کالری با این پروتئین همراه با وزنه زدن می‌تواند باعث ۸ پوند کاهش وزن و افزایش بافت عضلانی شود؛ بنابراین اگر قصد کاهش وزن دارید، مصرف مکمل برای کاهش وزن و حفظ عضلات ضروری است.
۴_کاهش کلسترول:
نتایج مصرف مکمل وی روی ۷۹ نفر مرد و زنِ دارای اضافه‌وزن به مدت ۱۲ هفته نشان داد که میزان کلسترول بد خون نسبت به گروه دیگری که پروتئین کازئین مصرف کرده بودند، به‌اندازهٔ چشمگیر کاهش یافت.
۵_سلامت قلب و عروق:
نتایج تحقیقی نشان می‌دهد که نوشیدنی‌های حاوی پروتئین وی باعث کاهش چشمگیر فشارخون در بیماران مبتلا به فشارخون بالا می‌شود. باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و نیز کاهش ریسک ابتلا به سکته می‌شود.
۶_ هضم سریع:
پروتئین وی سریع‌ترین پروتئین قابل‌هضم است و خیلی سریع‌تر از تخم‌مرغ، پروتئین شیر یا دیگر پروتئین‌ها جذب بدن می‌شود، بعد از تمرین، بدن از گلیکوژن محروم می‌شود و میزان سنتز پروتئین را کاهش می‌دهد و میزان تجزیه پروتئین را افزایش می‌دهد. مصرف منبع پروتئین وی به طور موفقیت‌آمیزی این روند را بر عکس می‌کند.
وی پروتئین، بهترین نوع پروتئین با حداقل چربی و کربوهیدرات را دارد. دیگر غذاهای پروتئینی مثل مرغ یا تخم‌مرغ می‌تواند مقدار چربی بالایی داشته باشند و منابعی مانند شیر یا ماست دارای کربوهیدرات بالایی هستند.
۷_ بهبود سریع بدن بعد از بیماری‌ها:
کمک به فعالیت سلول‌های لنفوسیت T که نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن دارند و در نتیجه کاهش تحلیل بافت‌های بدن در طی بیماری و افزایش سطح سلامتی و تسریع بهبودی بدن بعد از بیماری.
آیا پروتئین وی باعث چاقی می‌شود؟
باوجوداینکه مصرف پودر پروتئین به شما کمک می‌کند تا وزن کم کنید، چربی‌هایتان بسوزد و حجم عضلاتتان بیشتر شود درعین‌حال می‌تواند باعث چاقی و اضافه‌وزن نیز بشود.
زمانی که از نوشیدنی‌ها و پودر پروتئین استفاده می‌کنید فقط پروتئین جذب نمی‌کنید؛ بلکه هم‌زمان میزان زیادی مواد افزودنی و کالری اضافی نیز نصیبتان می‌شود.
در این صورت اگر حواستان به مصرف کالری‌ها نباشد امکان اینکه به‌جای لاغرشدن چاق شوید زیاد است. ازآنجایی‌که این پودرها به افزایش حجم عضلانی کمک می‌کند شما مجبور می‌شوید تا ورزش‌های سنگین‌تر انجام دهید تا بتوانید کالری بسوزانید و به‌جای چربی به عضله برسید.
پروتئین وی چه مضراتی دارد؟
افرادی که به شیر حساسیت دارند، به مکمل وی هم حساسیت خواهند داشت. در صورت مصرف مناسب هیچ مشکلی پیش نمی‌آید. البته مصرف زیاد وی پروتئین می‌تواند مشکلاتی چون شکم‌درد، نفخ، بی‌اشتهایی، حالت تهوع، سردرد و خستگی را ایجاد کند.
ادعاهایی که درمورد آسیب پروتئین به کلیه و افزایش ریسک ابتلا به پوکی‌استخوان وجود دارد، صحت ندارد. حتی مشخص شده که این پروتئین به بهبود پوکی‌استخوان کمک می‌کند و هیچ اثری روی کلیه‌های سالم هم ندارد.
البته افرادی که از قبل مشکلات کبدی و کلیوی دارند باید در مصرف پروتئین دقت بیشتری به خرج بدهند یا با پزشک مشورت کنند. مصرف زیاد پروتئین وی باعث ایجاد مشکلات گوارشی مثل حالت تهوع، نفخ شکم، اسهال و درد شکم می‌شود. بعضی‌ها نیز به پروتئین وی حساسیت دارند.
مصرف مقادیر بالای پروتئین وی باعث ایجاد جوش روی پوست می‌شود. از نقطه‌نظر علم تغذیه، whey protein خیلی غیرمعمول است و معادلی از آن در طبیعت وجود ندارد. بعضی‌ها معتقدند که مصرف مواد غذایی فراوری‌شده مثل این نوع پروتئین می‌تواند مشکل‌ساز شود؛ چراکه تعادل مواد مغذی در این مواد بیشتر به سمت پروتئین است.
پروتئین وی را به چه روش‌هایی می‌توانیم مصرف کنیم؟
۱_ شیک پروتئین با آب یا شیر:
بدیهی است که پودر پروتئین به علت چگالی پایین‌تر آب، بسیار آسان‌تر با آب مخلوط می‌شود. این، بهترین محلول برای آزادسازی و جذب سریع است، به‌ویژه برای مکمل‌های بعد از تمرین که بدن شما برای ترمیم فیبرهای عضلانی آسیب‌دیده که در طول تمرین پاره کرده‌اید، به پروتئین‌های فوری نیاز دارد.
اما به دلیل طعم خاص این پروتئین معمولاً افراد ترجیح می‌دهند که آن را با شیر مصرف کنند.
درحالی‌که با آب، شما مطمئنید که فقط پروتئین سریع و خالص و از بهترین نوع آن مصرف می‌کنید. به‌علاوه، شما دچار عوارض جانبی معمول که به شیک پروتئین وی با شیر مربوط می‌شوند، مثل باد شکم و افزایش دفعات مراجع به سرویس بهداشتی دچار نخواهید شد
۲_ اسموتی:
شما می‌تواند به انواع اسموتی‌های خنک و تابستانه خود کمی پروتئین وی اضافه کرده و ارزش غذایی آن را بالا ببرید. می‌توانید این اسموتی را بعد از تمرین یا در میان‌وعده‌های غذایی مصرف کنید.
۳_ ترافل شکلاتی:
این ترافل را می‌توانید با whey protein با طعم وانیل، خرما، جو دوسر و شکلات تلخ درست کنید. تهیه این دسر نیازی به پخت‌وپز ندارد و می‌توانید بعد از باشگاه آن را مصرف کنید. همچنین می توانید از شکلات پروتئین بار ۶۰ درصد آبیش استفاده کنیم که حاوی پروتئین وی، پروتئین کینوا، پودر کاکائو، خرما، جو دوسر پرک و … می باشد.
آبیش و سلامتیش